Cynllun Adnoddau Coedwig Rhuthun

Overview

Mae Cyfoeth Naturiol Cymru (CNC) yn gyfrifol am reoli coetiroedd a choedwigoedd cyhoeddus Cymru, sef Ystad Goetir Llywodraeth Cymru, mewn ffordd gynaliadwy. Mae’r Ystad yn darparu adnoddau pren gwerthfawr a chânt eu rheoli hefyd er budd a llesiant pobl a’r cymunedau lleol sy’n ymweld â nhw, yn ogystal â’r bobl sy’n dibynnu arnynt i wneud bywoliaeth. Mae’r cyfrifoldeb hwn yn cynnwys sicrhau eu bod yn gydnerth yn y tymor hir, mewn perthynas â’r argyfyngau natur a hinsawdd, er mwyn i genedlaethau’r dyfodol hefyd allu mwynhau’r buddion maent yn eu cynnig. Bob deng mlynedd, mae CNC yn adolygu’r cynlluniau rheoli hirdymor ar gyfer pob ardal goedwig, y Cynllun Adnoddau Coedwig.

Lleoliad Rhuthun

Mae Cynllun Adnoddau Coedwig Rhuthun yn cynnwys wyth bloc o goedwig a chyfanswm ei arwynebedd yw 749 ha. Ar y cyfan, mae'r gwahanol flociau coedwig yn rhai conifferaidd yn bennaf, er bod rhai blociau unigol yn cynnwys cyfrannau uchel o goed llydanddail. Mae'r blociau wedi'u gwasgaru ar draws ardal o tua 100 km² o gwmpas trefi yr Wyddgrug, Rhuthun a Dinbych, gyda'r tri bloc mwyaf dwyreiniol – Coed Moel Famau, Nercwys a Llangwyfan - yn gorwedd o fewn Ardal o Harddwch Naturiol Eithriadol (AHNE) Bryniau Clwyd a Dyffryn Dyfrdwy. Mae'r holl flociau ar wahân i Langwyfan o fewn 4 km i ffordd yr A494, sy'n rhedeg tua'r gogledd-ddwyrain trwy ardal y cynllun. Coed Moel Famau, sy'n 428 hectar, yw'r bloc mwyaf ac mae’n gorwedd ar asgwrn cefn ucheldir Bryniau Clwyd tua hanner ffordd rhwng Rhuthun a'r Wyddgrug.

Mae’r cynefin o amgylch blociau Cynllun Adnoddau Coedwig Rhuthun yn cynnwys tir fferm amgaeëdig wedi'i bori, rhostir agored a blociau o goedwigoedd conwydd masnachol, sydd fel arfer wedi'u lleoli ar y tir uwch, gyda choetiroedd conwydd/llydanddail cymysg ar y llethrau isaf ac ar hyd glannau afonydd. Mae coedwig fawr Clocaenog, a reolir hefyd gan CNC, i'r gorllewin o Gynllun Adnoddau Coedwig Rhuthun. Mae holl flociau coedwig Rhuthun wedi'u neilltuo ar gyfer mynediad agored ar droed o dan y Ddeddf Cefn Gwlad a Hawliau Tramwy ac mae hefyd yn caniatáu mynediad caniatáol i geffylau a beiciau. Ceir rhwydwaith o Hawliau Tramwy Cyhoeddus sy'n cysylltu'r blociau â'r dirwedd ehangach, gyda llwybr pellter hir Clawdd Offa'n rhedeg ar hyd ymyl blociau Coed Moel Famau a Llangwyfan.

Mae Coedwig Rhuthun yn syrthio i chwe dalgylch afon gwahanol fel y'u diffinnir gan y Gyfarwyddeb Fframwaith Dŵr. Mae'r dalgylchoedd hyn i gyd yn perthyn i ddalgylchoedd mwy Clwyd a Dyfrdwy, ac o'r chwech, mae dau yn meddu ar statws cyffredinol 'Da', dau yn statws cyffredinol 'Cymedrol' a dau statws cyffredinol 'Gwael'.

Cyfleoedd a Blaenoriaethau

Tynnu llarwydd ac amrywio cyfansoddiad rhywogaethau'r goedwig i gynyddu gwytnwch yn erbyn plâu a chlefydau wrth adeiladu coedwig gadarn ar gyfer cenedlaethau'r dyfodol.

Parhau i gynnal cyflenwad cynaliadwy o bren drwy gynllunio pa rywogaethau i’w dewis ar gyfer torri ac ailstocio.

Cynyddu ardaloedd coetir olyniaethol, torlannol a llydanddail ar gyfer gwella gwytnwch cynefinoedd a chysylltiadau rhwng cynefinoedd ar raddfa tirwedd.

Nodi a diogelu nodweddion treftadaeth pwysig, gan gynnwys yr amgylchedd naturiol hanesyddol.

Parhau i nodi ac adfer nodweddion safleoedd coetir hynafol ac ardaloedd o ddiddordeb o ran cadwraeth.

Cynnal a gwella profiadau ymwelwyr trwy ddarparu amgylchedd amrywiol sy’n ddiogel a phleserus.

Mae'r ddogfen hon yn helpu i esbonio'r categorïau a ddangosir ar y mapiau isod:

Esboniad o allweddi’r map

Coed Moel Famau