Arolwg prosiect adfer afonydd - Afon Dâr

Yn cau 14 Maw 2025

Wedi agor 31 Ion 2025

Trosolwg

Darllenwch y dudalen hon yn Saesneg / Read this page in English

Mae Cyfoeth Naturiol Cymru yn ceisio gwella cymeriad naturiol afonydd ledled Cymru.

I wneud hyn, rydym yn edrych ar gyfleoedd i gael gwared ar adeileddau o waith dyn sy'n effeithio'n negyddol ar iechyd afonydd. Bydd adfer afonydd o fudd i natur a phobl, ar hyn o bryd ac yn y dyfodol.

Nod y prosiect hwn yw nodi ac asesu cyfleoedd adfer afon y gellid eu gweithredu ar hyd Afon Dâr, trwy Barc Gwledig Cwm Dâr.

Mae Afon Dâr yn cychwyn ychydig i'r gorllewin o safle'r prosiect ac yn llifo i'r dwyrain tuag at Aberdâr ac mae'n un o is-afonydd Afon Cynon. Mae'r map isod yn dangos ardal y prosiect.

Map yn dangos ardal y prosiect

Mae'r dirwedd amgylchynol ac Afon Dâr trwy safle'r prosiect wedi'u newid yn sylweddol dros amser oherwydd hanes cloddio glo yn yr ardal. Mae glannau'r afon wedi'u leinio ag amddiffyniad cerrig bloc i’r glannau, a ddangosir yn y ffotograff isod.

Blockstone along the banks of the River Dare

Mae'r cerrig bloc wedi'u gosod i gynnal y glannau a lleihau colledion ar hyd y glannau. Mae hyn yn cyfyngu ar y math o gynefinoedd a bywyd gwyllt a all fyw ar lannau'r afon gan nad oes llystyfiant ar hyd yr afon. Mae’r glannau hefyd yn annaturiol o uchel, gan gyfyngu’r dŵr a’i atal rhag llifo i’r gorlifdir o’i amgylch yn ystod cyfnodau o lif uchel, sy’n fwy tebygol o achosi colled a difrod i lannau mewn ardaloedd eraill ar hyd yr afon.

O fewn Afon Dâr hefyd mae sawl rhwystr sy’n atal pysgod rhag nofio i fyny'r afon, gan gynnwys cwlfert, sianel wedi'i leinio â brics, a dwy gored. Mae'r ffotograff isod yn dangos cored ar y safle.

Weir in the entrance to a culvert

Cliciwch i weld y syniadau ar gyfer gwella'r afon. Gellir gweld y syniadau yn fwy manwl yn yr arolwg ar-lein (dolen isod).

Rhowch eich barn i ni

Ardaloedd

  • Aberdare East
  • Aberdare West/Llwydcoed

Cynulleidfaoedd

  • River restoration

Diddordebau

  • River restoration