Pysgodfa Cocos Aber Afon Dyfrdwy: Gorchymyn Rheoleiddio Newydd

Trosolwg

English version

Mae Cyfoeth Naturiol Cymru (CNC) ac Awdurdod Pysgodfeydd a Chadwraeth Glannau Gogledd-orllewin Lloegr (NWIFCA) yn gweithio mewn partneriaeth i wneud cais am Orchymyn Rheoleiddio newydd ar gyfer pysgodfa cocos aber afon Dyfrdwy. Bydd hyn yn disodli’r Gorchymyn presennol a gyflwynwyd yn 2008, sydd wedi helpu i drawsnewid y bysgodfa yn un o’r rhai mwyaf cynaliadwy yn y DU.

Nod y Gorchymyn newydd arfaethedig yw adeiladu ar y llwyddiant hwn — gan sicrhau y bydd y bysgodfa’n parhau i gael ei rheoli’n dda, i fod yn amgylcheddol gyfrifol ac yn wydn, gan gyflawni manteision hirdymor i’r rhai sy’n casglu cocos, i gymunedau lleol ac i’r amgylchedd naturiol ehangach.

Pam Mae Angen Gorchymyn Rheoleiddio Newydd

• Bydd y Gorchymyn Rheoleiddio presennol yn dod i ben ym mis Mehefin 2028.
• Heb Orchymyn newydd, gallai’r bysgodfa wynebu heriau, er enghraifft gor-gynaeafu, difrod i gynefinoedd, a cholli’r cynnydd a wnaed dros y 17 mlynedd diwethaf.
• Bydd Gorchymyn newydd yn darparu fframwaith cyfreithiol clir i gefnogi cynaeafu cynaliadwy, diogelu cynefinoedd a mynediad teg i’r bysgodfa.

Model Profedig o Reoli Pysgodfeydd yn Gynaliadwy

Ers 2008, mae pysgodfa cocos aber afon Dyfrdwy yn gweithredu o dan Orchymyn Rheoleiddio sydd wedi helpu i:

• Ddod â chylchoedd cynaeafu “chwim dwf a chwalfa” anghynaladwy i ben.
• Cefnogi 54 o gasglwyr trwyddedig a chreu manteision economaidd hirdymor.
• Adfer a gwarchod cynefinoedd aberol a phoblogaethau adar.
• Cyflawni ardystiad MSC yn ogystal ag ennill Gwobr Arweinyddiaeth Môr y DU yr MSC 2023 am arferion cynaliadwy rhagorol ac ymroddiad i ddiogelu adar a hyrwyddo cynaeafu effaith isel ym mhysgodfeydd cocos aber afon Dyfrdwy a Chilfach Tywyn.

Bydd y Gorchymyn newydd arfaethedig yn adeiladu ar y sylfaen lwyddiannus hon.

Diogelu Dyfodol y Bysgodfa

Bydd y Gorchymyn Rheoleiddio newydd yn:

• Helpu i ddiogelu stociau cocos a chynefinoedd sensitif yr aber.
• Sicrhau mynediad teg a chynaliadwy parhaus i gasglwyr trwyddedig.
• Cyflawni manteision hirdymor i fyd natur, bywoliaeth yn lleol, a’r gymuned ehangach.
• Atal gwaith rheoli’r bysgodfa rhag cael ei rannu rhwng y cyfundrefnau cenedlaethol ar y naill ochr a’r llall i’r ffin rhwng Cymru a Lloegr, sy’n rhedeg trwy ganol aber afon Dyfrdwy, a fyddai’n golygu bod perygl i’r dulliau gweithredu wahaniaethu ac o bosib y byddai polisïau a gweithdrefnau gwahanol yn cael eu datblygu gan ddwy weinyddiaeth wahanol y pysgodfeydd.

Bydd y Gorchymyn newydd arfaethedig yn ategu trwyddedu cenedlaethol drwy gynnig amddiffyniadau seiliedig ar le wedi’u teilwra i anghenion unigryw aber afon Dyfrdwy.

Yn Gryfach Gyda’n Gilydd – Dull Cydweithredol

Mae CNC a NWIFCA yn cyfuno eu profiad a’u harbenigedd i:

• Gynnig profiad ymarferol o reoleiddio a gorfodi pysgodfeydd pysgod cregyn.
• Darparu ymrwymiad ar y cyd i gynaliadwyedd a diogelu cynefinoedd.
• Sicrhau rolau cyflenwol — mae Cyfoeth Naturiol Cymru yn canolbwyntio ar oruchwyliaeth ecolegol gan gynnwys cynnal Amcanion Cadwraeth yr Ardal Forol Warchodedig ac alinio â blaenoriaethau cynaliadwyedd Llywodraeth Cymru, tra bod NWIFCA yn dod ag arbenigedd ehangach o ran rheoli a rheoleiddio pysgodfeydd y glannau.

Gyda’n gilydd, ein nod yw cyflawni fframwaith rheoli cydlynol a chynhwysol sy’n adlewyrchu gwybodaeth leol a blaenoriaethau cenedlaethol.

Beth fydd yn digwydd nesaf

Ar hyn o bryd, rydym yn gwneud y canlynol:

• Paratoi’r cais ar gyfer y Gorchymyn Rheoleiddio newydd.
• Cwblhau’r deunyddiau ymgysylltu, gan gynnwys arolwg i randdeiliaid ar-lein, wedi’i gynllunio ar gyfer mis Medi 2025.
• Gweithio gyda phartneriaid a chymunedau i siapio dyfodol cynaliadwy ar gyfer pysgodfa aber afon Dyfrdwy.

Cymerwch Ran

Rydym wedi ymroi i gynnal deialog agored a chynhwysol. Os ydych yn un o’r canlynol:

• Casglwr cocos trwyddedig neu ddarpar gasglwr cocos
• Aelod o’r gymuned leol
• Rhanddeiliad morol neu amgylcheddol
• Cynrychiolydd o’r diwydiant pysgodfeydd

...mae eich barn yn bwysig i ni a bydd yn helpu i lywio’r Gorchymyn Rheoleiddio newydd.

Rhowch eich barn.