Cynllun Adnoddau Coedwig Hafren

Overview

Mae Cyfoeth Naturiol Cymru yn gyfrifol am reoli'r coetiroedd a'r coedwigoedd yng Nghymru sy'n eiddo i'r cyhoedd yn gynaliadwy. Fe’u rheolir er budd a llesiant y bobl sy'n ymweld â hwy a'r rheiny sy'n dibynnu arnynt er mwyn gwneud bywoliaeth. Mae'r cyfrifoldeb hwn yn cynnwys gwella eu bioamrywiaeth a’u gallu i wrthsefyll newid yn yr hinsawdd yn yr hirdymor er mwyn sicrhau bod cenedlaethau'r dyfodol yn gallu mwynhau’r buddion a ddarperir ganddynt. Bob deng mlynedd, mae Cyfoeth Naturiol Cymru yn adolygu'r cynlluniau rheoli hirdymor ar gyfer pob ardal goedwig. Caiff y rhain eu crybwyll mewn Cynllun Adnoddau Coedwig newydd.

Mae ardal cynllun adnoddau Coedwig Hafren yn 3513 hectar i gyd sy’n cynnwys prif floc Coedwig Hafren (2875 ha) a phum bloc coedwigaeth ategol.  Mae tri o’r rhain tua’r gogledd (Dolgau, Llwynygog Hill a Llwynygog) a dau ohonynt tua’r dwyrain a’r de (Tan Hinon a Maes Y Brynar, yn eu trefn).

Mae Coedwig Hafren yn sefyll ar ymylon Mynyddoedd Cambria, saith milltir i’r gorllewin o dref farchnad Llanidloes. O ganol tref Llanidloes gellir mynd yno ar hyd y ffordd gul i’r Hen Neuadd neu drwy ben gogleddol Llyn Clywedog ar ffyrdd bychain.

Mae’r goedwig yn gyrchfan boblogaidd i ymwelwyr oherwydd y nifer fawr o lwybrau cerdded at atyniadau sydd yno gan gynnwys llwybr troed i Raeadr Blaenhafren, llwybr cerdded sy’n arwain at raeadr enwog Dŵr Torri Gwddf a llwybr saith milltir Tarddiad Afon Hafren sy’n mynd drwy’r goedwig hyd at darddiad Afon Hafren ym Mhumlumon, mynydd uchaf Canolbarth Cymru.

Mae Pumlumom yn Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig (SoDdGA) oherwydd ei gynefin o fawnogydd a’i boblogaethau o adar yr ucheldir.

Mae Coedwig Hafren yn rhan o'r Goedwig Genedlaethol i Gymru. Bydd y Goedwig Genedlaethol yn creu ardaloedd o goetir newydd ac yn helpu i adfer rhai o goetiroedd sy'n bodoli eisoes, gan gynnwys rhai o goetiroedd hynafol unigryw Cymru. Gydag amser, bydd yn ffurfio rhwydwaith ecolegol cysylltiedig trwy Gymru gyfan, gan ddwyn buddion cymdeithasol, economaidd ac amgylcheddol.

Isod, ceir dolen i'r crynodeb o amcanion ar gyfer y cynllun, ynghyd â mapiau dangosol ar gyfer y Cynllun Adnoddau Coedwig:

Amcanion Cryno Coedwig Hafren

Mae'r ddogfen ganlynol yn helpu i esbonio rhai o'r categorïau a ddangosir ar y mapiau:

 Esboniad o allwedd y map                                                

Crynodeb o'r prif newidiadau a fydd yn digwydd yn y goedwig:

Bydd CNC yn cynnal neu'n cynyddu'r swm o bren a gynhyrchir er mwyn sicrhau hwb parhaus i economi Cymru wrth i'r galw byd-eang am bren gynyddu yn wyneb dirywiad yn y cyflenwad a fydd ar gael dros y 25 mlynedd nesaf.

Mae gan Goedwig Hafren rwydwaith torlannol helaeth a fydd yn parhau i gael ei gynnal, ac, ynghyd â hynny, caiff rhannau torlannol newydd eu dethol er mwyn gwarchod ansawdd y dŵr a'r cydbwysedd pH, ac i gynyddu bioamrywiaeth.

Mae llawer o'r goedwig wedi'i lleoli mewn dalgylchoedd sy'n sensitif i asid, sy'n golygu y caiff gweithrediadau coedwigaeth sy'n agos at gyrsiau dŵr eu hamlygu fel rhai enwedig o sensitif, ac y dylid arfer protocolau lliniaru priodol.

Archwilir cyfleoedd i gefnogi'r gwaith o greu cynefinoedd coetir gwlyb, ac i hybu bioamrywiaeth a'r manteision lleol posibl o ran rheoli llifogydd.

Caiff cymysgedd cynyddol amrywiol o goed ei blannu a'i ddatblygu lle mae'r pridd a'r uchder yn addas.

Mae gwaith rheoli SoDdGA Pumlumon yn gofyn am gyfuniad o fesurau clustogi â chynefinoedd agored, a phlannu coed llydanddail (lle bo'n briodol), a gwaith datblygu ymyl graddol er mwyn atal coed conwydd anfrodorol rhag sefydlu ac er mwyn sicrhau trawsnewid mwy meddal ar draws y dirwedd.

Dylid diogelu henebion cofrestredig, nodweddion treftadaeth a mannau treftadaeth ddiwylliannol, er mwyn cynnal gwerth hanesyddol y lleoliadau hyn o fewn y goedwig.

Mae mynediad a gweithgareddau hamdden yn bwysig i'r safle hwn, a dylid sicrhau y gwneir gwaith cynnal a chadw i gyfleusterau, neu eu gwella, lle bônt ar gael (e.e. traciau a llwybrau). Bydd cynyddu nifer yr ymwelwyr â'r safle'n hybu statws y goedwig, yn enwedig gan ei bod wedi'i chydnabod fel safle enghreifftiol ar gyfer Coedwig Genedlaethol Cymru.

Parhau i warchod nythfaoedd gweilch y pysgod â phroffil uchel er budd ymwelwyr, addysg ac ymchwil.

Why your views matter

Hoffem wybod eich barn a'ch sylwadau ar y cynlluniau newydd ar gyfer Coedwig Hafren er mwyn ein helpu i wella'r dull o'i rheoli i'r hirdymor.