Cynllun Adnoddau Coedwig Coetiroedd Llanandras

Trosolwg

Mae Cyfoeth Naturiol Cymru yn gyfrifol am reoli'r coetiroedd a'r coedwigoedd yng Nghymru sy'n eiddo i'r cyhoedd yn gynaliadwy. Fe’u rheolir er budd a llesiant y bobl sy'n ymweld â hwy a'r rheiny sy'n dibynnu arnynt er mwyn gwneud bywoliaeth. Mae'r cyfrifoldeb hwn yn cynnwys gwella eu bioamrywiaeth a’u gallu i wrthsefyll newid yn yr hinsawdd yn yr hirdymor er mwyn sicrhau bod cenedlaethau'r dyfodol yn gallu mwynhau’r buddion a ddarperir ganddynt. Bob deng mlynedd, mae Cyfoeth Naturiol Cymru yn adolygu'r cynlluniau rheoli hirdymor ar gyfer pob ardal goedwig. Caiff y rhain eu crybwyll mewn Cynllun Adnoddau Coedwig newydd.

Saif Coetiroedd Llanandras ar 443 hectar dros saith bloc o goetir arwahanol yn nalgylch afon Llugwy ar y ffin rhwng Cymru a Lloegr:

• Coed Nash, 215 hectar
• Coedwig y Gogledd, 30 hectar
• Coedwig Benbow, 24.9 hectar
• Burfa Bank, 50.7 hectar
• Coedwig Navages, 58.2 hectar
• Coedwig Worsell, 29.4 hectar
• Coedwig Bradnor, 35 hectar

Mae’r cynllun adnoddau coedwig yn cynrychioli llai nag 1% o Ystad Goetir Llywodraeth Cymru, gyda gwaith cynaeafu/cludo coed yn bennaf, a lle i deneuo cnydau i gynhyrchu cynhyrchion boncyff â gwerth uchel. Mae’r coetiroedd sy’n gyfagos i’r goedwig yn rhai cymysg, clòs o gymeriad tebyg, ar raddfa ganolig. Sefydlwyd llawer o'r goedwig ar briddoedd gwlypach ar dir uwch mewn ardaloedd lle mae’n parhau i fod yn bosibl tyfu amrediad eang o rywogaethau coed, a hynny er gwaethaf cystadleuaeth frwd gan chwyn a risg gymedrol o wyntyllu.

Mae'r cynllun adnoddau coedwig hwn yn anelu at amrywiaethu rhywogaethau coed lle bo modd, yn enwedig drwy deneuo â theneuon hadu er mwyn creu amodau golau sy'n hybu aildyfiant naturiol o amrywiaeth o rywogaethau coed.  Mae'r dirwedd yn dir fferm caeedig yn bennaf, fel cefndir i dwristiaeth a menter ar gyrion trefi. Mae Phytophthora ramorum wedi osgoi’r cnydau llarwydd hyd yn hyn, ond mae’r gwaith o lwyrgwympo coed llarwydd er mwyn hybu amrywiaeth o rywogaethau wedibod yn yr arfaeth ers blynyddoedd lawer.  Mae angen ymyriadau teneuo blynyddol ar bob un o'r saith coetir, gyda gwaith llwyrgwympo  cyhoeddedig sydd wedi'i amseru'n .

Ceir cynhyrchiant uchel o bren ar raddfa fach i ganolig yn y coetiroedd yn y cynllun adnoddau coedwig hwn , gan ychwanegu at warchod ansawdddŵr, y dirwedd a gweithgareddau hamdden yn yr awyr agored.

Isod mae dolen i gopi y gellir ei lawrlwytho o'r 'Crynodeb o Amcanion' ar gyfer y cynllun, ynghyd â mapiau dangosol ar gyfer y cynllun adnoddau coedwig:

Crynodeb o Amcanion Cynllun Adnoddau Coedwig Coetiroedd Llanandras

Mae'r ddogfen ganlynol yn helpu i esbonio rhai o'r categorïau a ddangosir ar y mapiau:

Esboniad o allweddi’r map

Map 1: Gweledigaeth hirdymor 

Map 2: Strategaeth rheoli coedwigoedd a chwympo 

Map 3: Mathau o goedwigoedd ac ailstocio 

Crynodeb o'r prif newidiadau a fydd yn digwydd yn y goedwig:

• Drwy gydol cyfnod y cynllun sydd ar y gweill, bydd Coetiroedd Llanandras yn parhau i fod yn goetir cynhyrchiol pwysig, gan ddarparu cyflenwad cynaliadwy o bren i gefnogi cyflogaeth ac economi Cymru.

• Bydd rhywogaethau ac amrywiaeth strwythurol yn cael eu gwella'n sylweddol, gan ddarparu mwy o wytnwch i blâu, clefydau a newidiadau hinsoddol.

• Bydd ardaloedd o ‘Blanhigfeydd ar Safleoedd Coetir Hynafol’ yn cael eu trosi'n ôl yn araf ac yn bwyllog yn goetir llydanddail brodorol, gyda chysylltedd rhwng y nodweddion gweddilliol hyn yn cael ei gynnal a'i wella drwy reoli cnydau cyfagos. 

• Bydd ehangu coridorau glannau afon o goed llydanddail brodorol a choetir olynol yn gwella cysylltedd cynefinoedd ymhellach ac yn darparu dull clustogi gwell yn erbyn safleoedd dynodedig cyfagos.

• Bydd dull ‘Systemau Coedamaeth Bach eu Heffaith’ graddol yn cael ei ffafrio lle bynnag y bydd hynny’n bosibl o ystyried cyfyngiadau ffisegol o ran mynediad at gnydau presennol, pa mor agored yr ydynt, a’r hanes o’u rheoli.

• Bydd lledaeniad cyflym Phytophthora ramorum yn gofyn am symud yr holl gnydau llarwydd o'r dyffryn yn gyflym o fewn y deng mlynedd nesaf.

• Bydd cynnal lleoliad tirwedd priodol o amgylch y gwahanol Henebion Cofrestredig sydd i'w gweld yn y cwm, nodi a diogelu nodweddion cadwraeth eraill a darparu cyfleoedd mynediad iach ar gyfer y gymuned yn parhau i fod yn amcanion pwysig.

Pam bod eich safbwyntiau o bwys

Hoffem wybod eich barn a'ch teimladau ynghylch y cynlluniau newydd ar gyfer Coetiroedd Llanandras  er mwyn ein helpu i wella rheolaeth hirdymor y goedwig.